به گزارش سرمدنیوز از حکاک، پولهای مجازی از جمله پدیدههایی بهحساب میآیند که طی سالهای اخیر رواج فروانی در دنیا داشتهاند. پیچیدگیهای زیادی که این پولها از آن برخوردارند، دولتها را در مواجهه با این نوع از پول محتاط کرده است. جمعی از کارشناسان در قالب کارگاهی به بررسی شیوه کار و اکوسیستم کسبوکارهای پیرامونی "بیتکوین" پرداخته و فرصتها و تهدیدهای آن پرداختهاند
مقدمهای بر بیت کوین:
عبدالرضا شریفی – کارشناس بانکداری الکترونیک گفت: بیت کوین (Bitcoin) یک واحد پول مجازی است که تماماً در اینترنت قرار دارد و از سیستم رمزنویسی خاصی استفاده میکند که باعث میشود بدون نیاز به نهاد مرکزی (مانند بانک مرکزی) و کاملاً مستقل فعالیت کند. سیستم بیت کوین از بسیاری جهات جالب است، به زبان ساده:
یک اتاق شیشهای بزرگ را در نظر بگیرید. داخل اتاق یک سری صندوقهای کوچک شیشهای وجود دارد که میتوان داخل آنها را دید. این صندوقهای شیشهای حساب بیت کوین افراد مختلف است. هر صندوق یک عدد منحصر به فرد دارد که بتوان با استفاده از آن به هر کس که مایل باشید آدرس صندوق خاصی را در اتاق بدهید. هر صندوق علاوه بر این عدد منحصر به فرد، یک قفل و یک شکاف برای واریز پول به آن دارد (میتوان از شکاف به داخل صندوق پول ریخت ولی نمیتوان بدون داشتن کلید از صندوق پول برداشت کرد).
از آنجایی که صندوقها شیشهای هستند میتوان موجودی داخل هر صندوقی را دید. فرض کنید که یک نفر میخواهد مبلغی را از یک صندوق به صندوق دیگری واریز کند. ابتدا باید وارد اتاق شود و با کلیدی که دارد صندوق خودش را باز کند، مبلغ را بردارد و به صندوق دیگر بریزد. از آنجایی که گفته شد کل اتاق شیشهای است پس همهی افراد میتوانند شاهد این ماجرا باشند. به همین خاطر است که تمام تراکنشهای مالی بیت کوین قابل رؤیت هستند. این مسئله باعث شده که هیچگونه کلاهبرداری در واریز و یا انتقال وجه نتواند شکل بگیرد.
در سیستم بیت کوین مبلغ هر حساب یا همان صندوق و همچنین هر تراکنش که انجام میشود برای همه قابل رؤیت است. تنها نکتهای که پنهان است آن است که هر صندوق مربوط به چه کسی است. چون برخلاف سیستم بانکداری متداول که حسابها به نام اشخاص ثبت میشوند در اینجا فقط کسی که کد مربوط به برداشت از صندوق (در مثال ما همان کلید) را دارد صاحب حساب است. این نکته باعث میشود که برخی از بیت کوین برای انجام تراکنشهای غیرقانونی استفاده کنند. پرداخت به وسیله بیت کوین، آسانتر از خرید توسط کارت اعتباری یا کارت نقدی است و میتواند بدون استفاده از یک حساب تجاری دریافت شود. پرداختها از طریق یک برنامه کاربردی کیف پول، چه روی کامپیوتر و چه روی گوشی تلفن هوشمند شما با وارد کردن آدرس گیرنده، مقدار وجه پرداختی و فشردن دکمه ارسال، انجام میشود. شایان ذکر است که شایعترین استفادهی بیت کوین در فضای اینترنت برای خرید و فروش کالا و خدمات است. بهای بیت کوین با قانون عرضه و تقاضا معلوم میشود. با افزایش تقاضا برای بیت کوین، بهای آن نیز افزایش مییابد و با کاهش تقاضا، از بهای آن کاسته میشود. تعداد بیت کوینهای در گردش محدود است و بیت کوینهای جدید با نرخی کاهنده و قابل پیشبینی تولید میشوند که به این معنی است که تقاضا باید تابعی از این سطح تورم باشد تا بتواند قیمت را ثابت نگه دارد. باید توجه داشت که کسب و کارهای مبتنی بر بیت کوین مردم نهادند و اساساً دولتها و بانکها درگیر این طیف از کسب و کارها نمیشوند. این کسب و کارها باعث مشارکت بسیاری از تولیدکنندگان خرد و متوسط داخلی در فعالیتهای جدی اقتصادی و تولید ثروت برای کشور میشوند. بیت کوین ارز بدون پشتوانهای نیست که در هر دستگاه قضایی، پولی قانونی بشمار بیاید، اما مشمولیت مالیاتی اغلب فارغ از واسطهی بکار رفته، شامل حال بیت کوین هم میشود. چالشهای پیش روی بیت کوین شامل چالشهای قانونگذاری، سیستم بانکی، کسب و کاری، ایجاد اطمینان برای مردم، تغییر عادت مردم برای استفاده از بیت کوین و پرهزینه بودن استخراج بیتکوین در شرایط فعلی.
بیت کوین از دیدگاه کسب و کار
محمدرضا جمالی – مدیرعامل شرکت نبض افزار نیز در بررسی بیت کوین از دیدگاه کسب و کار افزود: از آنجایی که معامله با بیت کوین حد و مرز نمیشناسد و درگیر تحریمها نمیشود، میتواند تولید ناخالص ملی را به ویژه در بخش صادرات افزایش دهد. همچنین بیت کوین میتواند سهم مهمی از نقدینگی را در آینده به خود اختصاص دهد و این ابزار پرداخت در اقتصاد مقاومتی قابل توجه است چرا که از جمله مهمترین محورهای اقتصاد مقاومتی توجه به شرکتهای دانشبنیان و نوآور داخلی است. نقش نوآوری و تکنولوژیهای نو نظیر بیت کوین در این پارادایم اساسی است و برای پیشرو بودن باید به آنها توجه داشت. همچنین از بیت کوین به سبب امنیت بالا و امکان ردیابی تراکنشها، میتواند مانعی برای فضای پرداخت غیرقانونی باشد و کوآنتیزاسیون بالای این ابزار امکان معاملات در سطوح مختلف را فراهم میکند.
بیت کوین میتواند در جداسازی اقتصاد از سیاست نیز مؤثر باشد از آنجایی که نیاز به ارتباطات دولتی نداشته و نسبت به تحولات سیاسی مقاوم است؛ و به دلیل عدم نیاز به بانک و شعبه و امکان تبادل در هر ساعت از شبانهروز، سرعت مبادلات در کسب و کارها را بالا میبرد. همچنین این موضوع باعث جلوگیری از اثرات شلاقی در عرضه و تقاضا میشود.
بیت کوین به دلیل ردیابی اطلاعاتی و عدم تجمیع اطلاعات در یک نقطه، امکان پولشویی را از بین میبرد.
نهایتاً اینکه بیت کوین ارزشمند است از آن جهت که مبتنی بر دانش بشری بوده و اگرچه استخراج آن تا سال ۲۱۴۰ به پایان میرسد ولی در ادامه توأمان با استفاده از خاصیت کارمزدیاش به روند شفافیت حاکم بر جهان بیش از پیش دامن میزند.
بیت کوین با رویکرد فنی
در این خصوص سینا نجفی – دانشجوی دکترای تجارت الکترونیکی ادامه داد: بیت کوین دارای امضای دیجیتال است که فقط دارنده کلید رمز میتواند سند را امضا کند و همزمان که همگان امکان تأیید امضا رادارند ولی شخص امضا کننده امکان انکار امضا را ندارد. الگوریتمهای بیت کوین مبتنی بر توابع درهم ساز تصادفی بوده و در همین راستا بیت کوین از زنجیره بلاک BlockChain استفاده مینماید. یک blockchain شبکهای است که در آن اعضا اقلام با ارزش را از طریق دفتر کل تبادل میکنند که در آن همه اعضا در حال پردازش بوده و محتوا همیشه با دیگران همگام و در هماهنگی است و هر عضو پیامهایش را میتواند به دیگر اعضا ارسال کند. یک معماری غیرمتمرکز همتا به همتا با گره متشکل از شرکتکنندگان در بازار است. برای آنکه تولید بیت کوین شفاف شود لازم است به برخی موارد اشاره شود: یک پروتکل که از یک ارز الکترونیکی غیرمتمرکز، شبه گمنام و همتا به همتا پشتیبانی میکند. یک دفتر صورتحساب (Ledger) که اطلاعات تراکنشهای موجود در یک زنجیره بلاک را نگهداری میکند. یک سیستم جایزه مبنا بر اساس شرکت در محاسبات شبکه است. در این راستا همه تلاش میکنند تا یک پازل را حل کنند. هرکه سریعتر پازل را حل کرد، بیت کوین جایزه میگیرد. پاسخ یک پازل در تعریف پازل بعدی تعریف میشود و این جایزه به دلیل افزایش امنیت شبکه است؛ و در نهایت ذکر چند نکته در بیت کوین کاوی قابل توجه است:
هرکس که از بیتکوین استفاده میکند عضوی از بانک بیتکوین میشود.
استخراجکنندگان از نرمافزارهای مخصوص برای حل مسائل و تأیید تمامی تراکنشها استفاده میکنند که در قبال استفاده از توان محاسباتیشان بیتکوین جایزه میگیرند.
هرچه استخراجکنندگان بیشتری به شبکه میپیوندند، شبکه امنتر و پازل ریاضی سختتر میشود.
بیتکوین بدون استخراجکنندگانش امن نیست.
استخراج بیتکوین به صورت انفرادی به دلیل سخت شدن بیش از حد مسئله ریاضی و نیاز به توان پردازشی بالا تقریباً امری غیرممکن است.
راهحل استفاده اشتراکی از منابع محاسباتی و تقسیم بیتکوین به دست آمده است.
هیچ محدودیتی در خصوص اندازه یا راهاندازی pool جدید وجود ندارد.
تجربه کاربری
علی رحیمی پور مدیر فروش و بازاریابی و هومن رضوی مدیر تحقیق و توسعه شرکت نبض افزار در خصوص تجربهی کاربری این تکنولوژی جدید بیان کردند: این بخش با ارائه یک فیلم یک دقیقهای آغاز شد که بر اساس آن فردی در منهتن نیویورک تجربه کاربری خود را در استفاده از BitCoin ATM ارائه میدهد. این شخص با ورود به کافی شاپی که در راستای ارتقای برند خود دستگاهی را داخل کافهاش نصب کرده فرایند استفاده از بیت کوین را آغاز میکند. در ابتدای امر با معرفی خودش از طریق کیف پول الکترونیکی نصب شده بر روی دستگاه موبایل، خودش را به ماشین معرفی میکند؛ و در ادامه با وارد کردن دو عدد یک دلاری مبلغی حدود ۳٫۶۸ میلی بیت کوین را بعد از گذر زمان ۱۰ دقیقه بیت کوین کاوی، در کیف پول الکترونیکیاش ذخیره میکند. در ادامه به فروشنده درخواست خرید میدهد و با اسکن کردن کد کیف پول الکترونیکی فروشنده، مبلغ را از طریق شبکه بیت کوین به حساب وی منتقل میکند.
این امر از چند جهت قابل توجه است که در ایران نیز میتواند به عنوان موضوعی جهت ارتقای برند استفاده شود، اگرچه باید توجه داشت که این کلیپ در سال ۲۰۱۴ تولید شده و در حال حاضر شرکت تولیدکننده کیوسکهای BitCoin ATM که به عنوان یک استارتاپ در این زمینه فعالیت نمیکند. نکاتی که منجر به شکست این کسب و کار شده میتواند برای افراد علاقهمند در کشور جالب توجه باشد. به طور مثال کارمزد اضافی که بابت هزینه استفاده از دستگاه علاوه بر مبلغ فروش خود دستگاه _ بیست هزار دلار _ از ارائه دهنده آن دریافت میشده است. همچنین نیاز دستگاه به یک فرد پشتیبان که همواره نظارت بر فرایندهای ارتباطی با دستگاه را کنترل نماید.
از آنجایی که ارتباط بین کسب و کار ارائه دهنده این خدمت به مشتریان و شرکت تولیدکننده کیوسک کاملاً غیردولتی است، کانال ارتباطی بر بستر اینترنت بوده و هیچگونه تعاملی با شبکههای بانکی ندارد.
و در نهایت، عدم گسترش این نوآوری در سراسر ایالات متحده باعث میشود که افراد صرفاً در فضاهای حقیقی خاصی توانایی استفاده از بیت کوینهای موجود در کیف پولشان را داشته باشند و در غیر این صورت این مبلغ داخل کیف پول الکترونیکی بلااستفاده میماند.