تعداد بازدید: ۴۵۳
مقوله «شفافیت بانکی» از جمله موضوعاتی است که امروزه در بانک‌ها و سایر مؤسسات سپرده‌پذیر بسیار مورد توجه و تأکید قرار گرفته است
کد خبر: ۷۷۲۴۳
تاریخ انتشار: ۰۳ مرداد ۱۳۹۶ - ۱۴:۲۰
سینا، بانکی که شفاف بانکداری می کند
به گزارش سرمدنیوز، شورای پول و اعتبار با هدف ارتقای شفافیت، تحقق نظم بازار به عنوان یکی از ارکان و الزامات توافقنامه سرمایه‌ای بال II و III و همچنین فراهم کردن امکان نظارت عموم بانک‌ها و موسسات اعتباری، در هزار و صد و هشتاد و دومین جلسه مورخ ۹۳. ۴. ۲۴، «ضوابط ناظر بر حداقل استانداردهای شفافیت و انتشار عمومی اطلاعات ازجانب مؤسسات اعتباری» را مورد تصویب قرار داد.

این ضوابط از تاریخ ۹۳. ۵. ۲ برای بانک‌های غیردولتی و مؤسسات اعتباری غیربانکی لازم‌الاجرا شد.
فعالیت بانکی به طور اجتناب‌ناپذیری مستلزم پذیرش ریسک است. هر گونه آسیب عمومی در مورد یک بانک به سرعت به کل نظام بانکی و حتی نظام اقتصادی کشور سرایت می‌کند. به همین دلیل حفظ اعتماد عمومی به نظام بانکی و جلوگیری از هرگونه نارسایی و بحران در این نظام و جلوگیری از انتقال مشکلات بخش پولی اقتصاد به بخش واقعی، از اهداف اصلی نظارت بر بانک‌هاست. وجود اطلاعات مالی شفاف و قابل مقایسه یکی از ارکان اصلی پاسخگویی مدیران اجرایی و از نیازهای اساسی تصمیم‌گیران اقتصادی و ملزومات بی‌بدیل توسعه و رشد اقتصادی در بخش دولتی و خصوصی است. شفافیت به عنوان یکی از ملزومات اصلی شیوه نظارت مبتنی بر ریسک و از عوامل نظارت موثر برای حفظ سلامت و ثبات نظام بانکی است.

بر اساس اطلاعات حاصل از رصد سایت‌ بانک‌های گوناگون، مشخص شد بسیاری از بانک‌ها گزارشی به عنوان گزارش شفافیت در سایت خود ندارند. بر اساس مصوبه‌ای که به بانک‌ها ابلاغ شده، بانک‌ها باید در چهار بخش اطلاعات مالی خود را منتشر کنند و در اختیار عموم قرار دهند. این چهار بخش عبارتند از: اطلاعات مربوط به صورت‌های مالی، اطلاعات مربوط به مدیریت ریسک، اطلاعات مربوط به حاکمیت شرکتی و کنترل داخلی و در نهایت انتشار اطلاعات مربوط به رویدادهای مهم.

یکی از کارکردهای شفافیت، مبارزه با فساد است. شفافیت در بودجه‌ریزی سالیانه دولت، مهم‌ترین گلوگاه مبارزه با بخش اعظم فساد و رانت اقتصادی در بخش دولتی است. به همین دلیل شفافیت و نظارت بر ساختار و روند بودجه‌ریزی و نیز نحوه هزینه‌کرد درآمدهای نفتی نکته‌ای حیاتی است. یکی از اهداف نظارت بر بانک‌ها، پاسخگویی و یکی از عوامل اساسی و محدودکننده پاسخگویی بانک‌ها بحث شفافیت است.

در حال حاضر بیشتر فعالان اقتصادی به دلیل بی‌اعتمادی در مراودات با دستگاه‌ها و ماموران دولتی از شفافیت پرهیز و اقدام به حساب‌سازی می‌کنند. این پنهان‌کاری ریشه اساسی شرایط نامناسب کسب‌ و کار در ایران است و انعکاسی از قوانین دست و پاگیر، ناعادلانه و ناکارآمد به همراه بوروکراسی بیمار و فسادزاست.

سپرده گذاران با اطمینان به این بانک ها می روند

مهمترین ویژگی اصلاح صورت های مالی شناسایی سودهای موهوم و حذف آن از صورت های مالی بانک هاست؛  طی سال های اخیر بانک ها و موسسات اعتباری در صورت های مالی خود سودهایی شناسایی می کردند که در واقع وجود نداشت و با این روش، عملکرد خود را مثبت نشان می دادند. این موضوع باعث انتقال زیان در سال جاری به سال های آتی و به مدیران عامل بعدی می شد. برای مثال سود مربوط به جریمه دیرکرد مطالبات از دولت.

با سیاست جدیدی که بانک مرکزی در نظام بانکی پیاده کرده بانک ها دیگر نباید سودهای خیالی را در صورت های مالی خود قرار دهند؛ این یعنی شفافیت در صورتهای مالی از این پس جایگزین حساب سازی های برخی بانک ها خواهد شد.

افزایش شفافیت و تقویت پاسخگویی دیگر امتیازیست که اصلاح صورت های مالی در نظام بانکی ایجاد خواهد کرد؛ صورت‌های مالی به عنوان مهمترین منبع اطلاعاتی برای انعکاس نتایج عملکرد و وضعیت مالی و جریان‌های نقدی واحدهای تجاری شناخته شده است. با انتشار اطلاعات مربوط به عملکرد بانک ها و موسسات اعتباری، شکاف اطلاعاتی بین دارندگان اطلاعات و سرمایه گذاران کاهش پیدا می کند و سرمایه گذاران با اطمینان و آگاهی به بانک ها و موسسات اعتباری روی می آورند.

همچنین با استانداردسازی صورت های مالی بانک ها شاهد تطبیق بیشتر عملیات بانک‌ها و موسسات اعتباری با قانون عملیات بانکی بدون ربا خواهیم بود.

در آخرین گزارش از ۲۴ بانک و موسسه مالی و اعتباری از نظر شاخص‌های شفافیت در بخش صورت‌های مالی، بانک سینا بالاترین رتبه‌ها را دریافت کرده‌ است.

(073-090)-E

بخش بعدی که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته، مدیریت ریسک است. ریسک‌های این بخش عبارتند از ریسک اعتباری، ریسک نقدینگی، ریسک عملیاتی، ریسک بازار و شاخص‌های نسبی مربوط به مدیریت ریسک. در این گزارش پس از بررسی انواع مختلف ریسک و جمع‌بندی امتیازات مربوطه مشخص شده بیشتر بانک‌ها در زمینه مدیریت انواع ریسک کمتر از میزان قابل قبول عمل کرده‌اند و تنها چند بانک به صورت قابل قبولی در این زمینه شفافیت به وجود آورده‌اند. در صدر این بانک‌ها بانک سینا و پس از آن به ترتیب بانک خاورمیانه، قوامین، کارآفرین، تجارت و انصار قرار دارند.

(073-090)-E

آخرین بخش از شاخص‌های مربوط به شفافیت بخش حاکمیت شرکتی و کنترل داخلی است که شامل هشت شاخص کلی می‌شود. این بخش از آن جهت مهم است که سهم مدیریت سهامداران را در اداره موسسه و میزان کنترل داخلی را نشان می‌دهد.  بیشترین رتبه را در این زمینه بانک سینا و پس از آن به ترتیب، بانک خاورمیانه، بانک تجارت کسب کردند.

(073-090)-E

بر اساس این گزارش و جمع بندی شفافیت مالی بانک ها تنها تعداد کمی از بانک‌ها ساختار مورد نظر بخشنامه را برای نمایش اطلاعات خود انتخاب کرده‌اند. نمودار زیر رده‌بندی کلی بانک‌ها و موسسات را در بحث شفافیت مالی نشان می‌دهد.

(073-090)-E

نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر: