به گزارش سرمدنیوز، عصر روز سه شنبه در یکی از شعب بانک ملت رونمایی از خدمات بانکی مبتنی بر کارتهای هوشمند ملی انجام شد. این مراسم که با حضور مدیران بانک ملت، سازمان ثبت احوال، شرکتهای آدونیس و یاس ارغوانی برگزار شده بود؛ بازتاب گستردهٔ رسانهای داشت. از صدا و سیما گرفته تا رادیو اقتصاد صحبت از جایگزینی کارت هوشمند ملی با کارتهای بانکی میشد. اما این فرآیندها بر روی دستگاههای تجهیز شده در شعبه که عاملیت آن با شرکت خدمات الکترونیکی آدونیس بود امکان پذیر شده بود و سه دستگاه خودپرداز، خودبانک و خودپرداز-خوددریافت (CRS) در شعبه، برای ارائه دموی انجام عملیات قرارداده شده بود.
دستگاههایی که هرکدام نیاز به بررسیهای خاص خود از لحاظ فراگیری و آیندهٔ پیش رویشان با پیشرفت تکنولوژی دارند. از طرفی باید دید اجرای این طرح و بهره برداری از این هوشمند سازی در صنعت بانکی چه تأثیری خواهد داشت و چالشها و الزامات پیش روی آن چیست. چراکه فقط کافی نیست بر روی لبهٔ تکنولوژی حرکت کنیم و باید الزامات، هزینههای اجرای آن و چالشهای پیش رویش را بررسی کنیم ما هم در این خصوص به سراغ محمدعلی گوگانی که لقب سلطان خودپرداز را گرفته است رفتیم تا به طور مفصل موضوع را بررسی کنیم.
در ابتدا گوگانی در خصوص پروژه توضیح کوتاهی داد و گفت: در این وسعت بانک ملت اولین بانکی بوده است که طرح را پیاده سازی کرده است بانکهای دیگری قبلاً این کار را انجام دادهاند اما اینکه با شرکت ثبت احوال این کار را انجام دهند و روی همهی دستگاهها پیاده سازی شده باشد خیر
این پروژه نه تنها هزینهٔ سیستم بانکی را کاهش میدهد بلکه مشتریان را نیز هدف قرار داده و سبب کاهش هزینههای آنها نیز میشود. اینکه مردم از اپلیکیشنهای پرداخت موبایلی استفاده میکنند به این دلیل است که بعد از انجام یکبار مراحل پرداخت؛ کارت ذخیره شده و در دفعات بعدی تنها با وجود رمز دوم کارت مورد نظر خود، فرآیند انجام میشود.
این پروسه با هوشمندسازی کارت ملی هم اکنون بر روی دستگاههای ATM,CRS و VTM امکان پذیر شده است و انجام احراز هویت شمارا یک گام جلوتر برده، فرایند پرداخت سریع و ایمن صورت میگیرد و همان منوی موبایلی شما نمایش داده میشود پین مربوط. وارد شده و سوییچ پشت صحنه شتابی بودن یا نبودن تراکنش را تشخیص میدهد و فرآیند انجام میشو د.
آیا در پروژهٔ هوشمند سازی بخشی مغفول مانده که عدم بهره گیری از آن خدمات بانکی را دچار مشکل کند؟!
سازمان ثبت احوال باید کیفیت کارتهای خود را ارتقای دهد ومیزان جوابگویی سیستم مرکزی )TPS میزان جوابگویی سیستم بانکی مرکزی به تراکنش های ورودی نسبت به میزان جوابگویی همزمان به درخواست ها) برای احراز هویت را اصلاح کنند. فعلاً در این سطح از تراکنش مشکلی وجود ندارد اما همانطور که میدانید ۸۰ تا ۹۰ درصد تراکنشهای بعضی از بانکها الکترونیکی است و در حجم بالای تراکنش باید ساختار مورد نیاز برای احراز هویت اصلاح شود یعنی هم معماری باید درست باشد و هم نرم افزارهای مورد نظر در نتیجه سازمان ثبت احوال برای گسترش طرح باید برنامه ریزی کند.
در خصوص دستگاه CRS و آیندهٔ آن توضیح دهید آیا این دستگاه جایگزین خودپردازهای فعلی میشود؟
این دستگاه علاوه بر ویژگیهای خود پرداز دریافت وجه نیز انجام میدهد و این امکان را داراست که وجه دریافتی را باز پرداخت کند و مشکل همیشگی پول گذاری را رفع میکند. از لحاظ پولی بعضی خودپردازها نیاز به شارژ روزانه دارند که با CRS این فرآیند به هر ۳ الی ۴ روز یکبار کاهش مییابد. طی محاسبات ما ۷۰ درصد پول گذاریها با این شیوه حذف میشود.
در خصوص جایگزینی با خودپرداز نیز باید گفت CRS، رقیب خودپرداز نیست بلکه سمت و سوی بازار به جایگزینی خواهد رفت. چرا که این دستگاه هم خودپرداز است و هم خود دریافت که ایمنتر است و با بررسی اسکناس از لحاظ تقلبی نبودن؛ وجه را دریافت میکند. البته عدم پذیرش به معنی تقلبی بودن نیست و گاهی کم رنگ شدن فاکتورهای امنیتی سبب عدم پذیرش میشود.
اگر حجم پول درخواستی از دریافتی بیشتر بود چه اتفاقی می افتد؟ مکانیسم خاصی برای حل مشکل درنظر گرفته شده؟
مانیتورینگ و cash management صورت میگیرد و الگوریتم رفتاری هرمنطقه را در دریافت و برداشت پول میسنجد. چرا که اگر این فرآیندها صورت نگیرد ممکن است نتایج معکوس و هزینههایی مازاد را بر دوش شعب بگذارد
گفتید کم رنگ شدن فاکتورهای امنیتی مانع از دریافت پول میشود و با توجه به اینکه بانک مرکزی ما علاقهٔ چندانی به چاپ و انتشار اسکناسهای نو ندارد و پول دست مردم نیز اکثراً پولهای کهنه هستند این میتواند چالشی پیش روی crs باشد.
دقیقاً همین طور است. در کل دنیا علاوه بر سمت رگولاتوری؛ کیفیت نگه داری پول از جانب عموم نیز با ایران متفاوت است و به ندرت شما پولی پیدا میکنید که از لحاظ کیفیت ظاهری نامناسب باشد. مشکل دوم این است که ارزش اسکناسهای ما پایین است و به غلط نیز اصرار دارند دستگاه اسکناس هزار تومانی را نیز در یافت کند؛ گرچه قابل شناسایی است اما این دستگاه گران قیمت است و اسکناس با ارزش پایین را عملاً نباید در دستگاه قرارداد. در دنیا این دستگاهها دو یا سه واحد ارزش پولی را قبول میکند برای مثال در چین یا صد یوان یا پنجاه یوان را میپذیرد. این موارد الزاماتی است که باید بر مبنای فرهنگ سازی رعایت شود و میتوان گفت احتمال اینکه crs با نوعی محافظه کاری در ایران جلو رود وجود دارد.
آیا بانکها هزینهٔ مضاعف برای نصب CRS را میپردازند؟ چرا که هزینههایی در سطح وسیع برای خرید خودپردازها صورت گرفته است؟
عمرمفید یک دستگاه ATM در دنیا ۷ سال است. اما در ایران دستگاهایی که عمر بالای ده سال دارند زیاد است. باید سیاستهایی صحیح برای سرمایه گذاری روی این دستگاهها صورت گیرد و بازار را به این سمت سوق داد به صورتی که سرمایههای موجود نیز حفظ شود
در خصوص خودبانک کمی رقابتی صحبت کنیم اول در خصوص رقابت خود VTM ها بعد رقیب بیرونیشان یعنی موبایل بانکها؛ چون در خصوص فواید و نحوهٔ عملکرد آن زیاد صحبت شده است
در خصوص انتخاب مدل VTM باید حساس بود و دقت کرد؛ اینکه دستگاهی مجتمع یا توزیع شده باشد. همانطور که می دانید با هوشمندسازی اخیر، پروسه افتتاح حساب سرعت خواهد گرفت. اما باید در خصوص VTM و آینده آن دقت کرد و مدل صحیحی اتخاب کرد تا هزینهٔ فراوانی برای کم کردن هزینهها نکنیم!! باید الگوی رفتاری هر محله یا شعبه را داشته باشیم و برنامه ریزی کنیم.
در خصوص رقابت با موبایل بانک نیز درست است همین بحث تهدید کنندهای از نظر بسیاری از کارشناسان در خصوص آیندهٔ VTM هاست گرچه موبایلها با بدافزار تهدید میشوند اما خوب این یک رقابت طبیعی است و باید دید جهت بازار به کدام سمت می رود.
گوگانی در کلام آخر گفت: باید با سیاست صحیح روی VTM ها سرمایه گذاری کرد وگرنه هزینه به بار می آورد.
گفت و گو از مهکامه صباغ