به گزارش سرمدنیوز، حالا سازمان امور مالیاتی میگوید که مهلت مشاغل پزشکی برای ثبت دستگاه کارتخوان در 'نظام سامانه فروش' به پایان رسیده و از ابتدای مهر در تمامی مراکز درمانی باید کارتخوان وجود داشته باشد.
با وجود اینکه سازمان امور مالیاتی مهلت تعیین شده برای نصب کارتخوان در دفاتر پزشکان را 3 مرتبه تمدید کرده اما بر اساس آنچه علی رستم پور مدیر کل دفتر تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی اعلام کرده تنها 20 درصد پزشکان برای نصب سامانه فروش اقدام کردهاند و 80 درصد دیگر علاقهای ندارند که اطلاعات درآمدیشان فاش شود.
مقاومت جامعه پزشکان در مقابل نصب کارت خوان در حالی است که رییس سازمان امور مالیاتی میزان فرار مالیاتی پزشکان را هزار میلیارد تومان اعلام کرده است. امیدعلی پارسا که پیشتر میزان فرار مالیاتی در کشور را حدود 40 هزار میلیارد تومان تخمین زده بود، حالا میگوید که پزشکان غیر دولتی چیزی حدود یک هزار و 200 میلیارد تومان باید مالیات پرداخت کند اما تنها 200 میلیارد تومان آن پرداخت میشود. یک حساب کتاب سرانگشتی به خوبی نشان میدهد 2.5 درصد فرار مالیاتی توسط افراد ناشناخته و بخش خاکستری و زیر زمینی اقتصاد صورت نمیگیرد، بلکه توسط افرادی است که اطلاعات آنها کاملا مشخص بوده و خیلی راحت میتوان به درآمد واقعی آنها را حساب کرد.
نادری کارشناس مالیاتی با تاکید بر اینکه تمام فراریان مالیاتی گمنام نیستند، به سرمد نیوز گفت: اطلاعات بخش زیادی از آنها وجود دارد اما این شفاف سازی هزینه بالایی را برای دولت خواهد داشت به خاطر همین حاضر به اجرای آن نیستند.
از طرفی غلامرضا سلامی کارشناس ارشد امور مالیاتی در اینباره به "سرمد نیوز" میگوید که قانون اجازه سرکشی به حساب بانکی افراد و اطرافیانشان را به سازمان امور مالیاتی داده اما برای اینکه اعتماد عمومی در جامعه از بین نرود، این سازمان در تلاش بود که عدالت مالیاتی را با تکیه بر روشهای مسالمت آمیزتر در کشور اجرایی کند.
به گفته او، هماکنون ۶۰ درصد از معاملات کشور به وسیله تراکنشهای بانکی انجام میشود که میتواند بستری مناسب برای تحقق مالیاتهای باز توزیعی باشد.
نادری اما دیگر کارشناس امور مالیاتی است که نظری متفاوت با سلامی داشته و معتقد است که دولت در برخورد با فرار مالیاتی باید به صورت چشکی رفتار کند. او میگوید که" باید هزینه فرار مالیاتی در ایران و مطالبهگری مردم باید بیشتر شود. باید این فرهنگ در بین مردم ایجاد شود که به مطب پزشکی که کارت خوان ندارد و از آنها پول نقد طلب میکند، پا نگذارند. "
او با بیان اینکه تا به امروز بخشی از درآمدهای کشور از محل فروش نفت و فروش باقی داراییهای دولت بوده است که این منبع درآمد دیر یا زود به اتمام میرسد، تاکید میکند: اقتصاد ایران دیگر چنین تابی ندارد که فقط با پول نفت و فروش داراییها اداره شود؛ رفتن به سمت اخذ مالیات دیگر یک انتخاب نیست بلکه یک الزام اجتنابناپذیر است.
هزینه بالای یک رویا برای دولت ها
حالا کاهش فرار مالیاتی به رویای در اقتصادی ایران تبدیل شده است. اما رسیدن به این هدف تنها آرزوی امیدعلی پارسا نیست. پیش از او هم هر کس بر مسند ریاست سازمان امور مالیاتی ایران تکیه زده آرزو کرده که فرار مالیاتی را کاهش دهد. آرزویی که عملی نشده یا حداقل هیچ مدیری پس از پایان دوران مدیریتش اعلام نکرده که چند قدم به آرزویش نزدیک شده، فرار مالیاتی چقدر کمتر شده و از گروهها و افرادی که تاکنون مالیات نمیدادهاند، چقدر مالیات گرفته است. حالا رییس سازمان امور مالیاتی سعی دارد تا با نشان دادن روی خشن این سازمان راه برای فرار مالیاتی پزشکان ببندد.
او اعلام کرده که جریمه سختی در انتظار پزشکهایی که در مطب خود کارت خوان نصب نکردهاند، خواهد بود. اما سوال اینجاست که آیا با نصب دستگاههای کارتخوان، پرونده فرارمالیاتی پزشکان در ایران بسته میشود.
نادری کارشناس مالیاتی اما نظری دیگر دارد و میگوید که در بسیاری از مطبها کارهای خلاقانهای برای دور زدن قانون استفاده میشود. مانند اینکه شماره کارت فرزند آقا یا خانم دکتر روی پیشخوان قرار داده شده بود و بیماران میتوانستند پول را به آن شماره کارت یا حساب واریز کنند. در حالتی دیگر هم پزشکان دستگاههای کارت خوان را به نام فرزندان و یا منشی خود میگیرند که منابع اطلاعاتی درباره درآمد آنها ناقص شود. البته این نکته را هم اضافه کرد که شناسایی تمامی این تخلفها برای دولت و سازمان امور مالیاتی وجود دارد اما متاسفانه دولت نمیخواهد زیر بار هزینه ناشی از افزایش فشارهای مالیاتی بروند.
به گفته این کارشناس مالیاتی، بسیاری از کسانی که امروز مالیات پرداخت نمیکنند اطلاعات و هویتشان کاملا مشخص است اما دولت قادر به دریافت مالیات از آنها نیست.
بر اساس گزارش صندوقی جهانی پول مالیات تنها 5 درصد تولید ناخالص ایران را تشکیل میدهد نادری کارشناس مالیاتی: تمام فراریان مالیاتی گمنام نیستند و اطلاعاتشان به صورت کامل موجود است غلامرضا سلامی کارشناس ارشد مالیاتی: قانون اجازه سرکشی به حسابهای بانکی افراد برای اجرای عدالت مالیاتی داده است باید این اطمینان ایجاد شود که درآمدهای حاصل از مالیات صرف بهبود زندگی مردم و ایجاد زیرساخت های اقتصادی میشود
کسری 50 درصدی بودجه و مالیاتهایی که وصول نمیشود
"اقتصاد بدون نفت و اتکای بودجه بر درآمدهای مالیاتی" جملهای است که در سالهای گذشته از زبان مسئولین اول مملکتی بارها و بارها شنیده شده است. اما واقعا به این هدف نزدیک شدهایم.
امیدعلی پارسا، رییس سازمان امور مالیاتی با اشاره به درآمدهای ناچیز حاصل از مالیات گفته است که همه درآمدهای مالیاتی ایران به اندازه نصف پولی است که به عنوان حقوق به کارمندان پرداخت میشود.
همچنین تازهترین گزارش صندوقی جهانی پول نشان میدهد که مالیات تنها 5 درصد تولید ناخالص ایران را تشکیل میدهد. این در حالی است که در کشورهای پیشرفته سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی به 60 درصد میرسد. اما حالا تحریم اقتصاد ایران و کاهش درآمدهای حاصل از فروش نفت شرایط را نگران کنندهتر هم کرده است.
همین چند وقت پیش که محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت از احتمال 50 درصدی کسری بودجه خبر داده بود. او که اصلاح ساختار بودجه را ضروری میداند، گفته بود که " با توجه به اینکه در شرایط سخت تحریمی، بخش قابل توجهی از منابع بودجه را از دست خواهیم داد، ضرورت دارد که اصلاح ساختار بودجه را به سمتی سوق دهیم که میزان اتکای مستقیم به منابع نفتی به تدریج به صفر برسد.
البته در شرایط عادی هم ضرورت داشت که میزان اتکای خود را به منابع نفتی کاهش میدادیم. به عنوان مثال، طی دو دهه گذشته، بهطور میانگین 47 درصد از کل مخارج جاری و عمرانی دولت از محل درآمدهای عمومی تامین شده است. بخش دیگر مخارج دولت (حدود 40 درصد) از محل درآمدهای نفتی تامین شده و الباقی در حدود 13 درصد به صورت کسری بودجه باقیمانده است. سهم درآمدهای نفتی در تامین مخارج دولت، در برخی سالها حتی به نزدیک 60 درصد هم رسیده است. بنابراین، درآمدهای نفتی نهتنها نقش عمدهای در تامین مخارج عمرانی دولت برعهده داشته است بلکه حتی بخش قابل توجهی از هزینههای جاری دولت نیز از محل درآمدهای نفتی تامین شده است.
نیمی از پزشکان مالیات گریزند
آمار دقیقی از میزان فرار مالیاتی صنف پزشکان موجود نیست. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی پارسال در گزارشی مقدار واقعی مالیاتی که پزشکان باید پرداخت کنند را حداقل ۶۷۰۰ میلیارد تومان در سال تخمین زده بود.
محمدمهدی مفتح، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸ گفته "میزان فرار مالیاتی پزشکان حداقل حدود ۶۵۰۰ میلیارد تومان است".
محمدرضا نوری، رئیس امور مالیاتی تهران به پایگاه اطلاع رسانی سازمان امور مالیاتی گفته است که تقریبا نیمی از پزشکان تهران اظهارنامه مالیاتی پر کردهاند و البته همین تعداد هم به طور میانگین تنها 5 میلیون و 700 هزار تومان در سال مالیات پرداخته اند.
این در حالی است که رقم واقعی مالیات آنها برای هر نفر حدود 14 میلیون تومان بوده است به گفته نوری رییس سازمان امور مالیاتی تهران از میان حدود 20 هزار پرونده پزشکان در تهران، تنها 11 هزار نفر برای عملکرد سال 1396 اظهارنامه ارائه کردند. با این حساب اگر نیمی از پزشکان تهرانی فراری از مالیات را کنار بگذاریم، پزشکانی هم که مالیات دادهاند، تنها حدود 4 درصد از مالیات واقعیشان را پرداخت کردهاند.
پزشکها چقدر درآمد دارند؟
بنابر اعلام معاونت نظارت و برنامهریزی سازمان نظام پزشکی، در ایران بیش از ۸۵ هزار پزشک عمومی وجود دارد که بالای ۳۱ هزار نفر آنها پروانه مطب دارند. این معاونت تعداد متخصصان دارای پروانه مطلب را ۲۷ هزار نفر اعلام کرده است. آنگونه که آمارها نشان میدهد پزشکان عمومی که صرفا یک شیفت در بیمارستانها کار میکنند 5 میلیون تومان درآمد دارند که در صورت افزایش تعداد روزهای شیفت درآمدشان به 10 میلیون تومان هم میرسد. پزشکهای متخصص هم در ماه دست کم 50 میلیون تومان درآمد دارند و میانگین درآمد ماهانه 28 هزار دنداپزشک به بالای 20 میلیون تومان میرسد.
این اظهار نظرها نشان میدهد با در نظر گرفتن میانگین درآمد ماهانه 40 میلیون برای 27 هزار پزشک متخصص و میانگین درآمد ماهانه 30 میلیون برای 28 هزار دندانپزشک، مجموع درآمد ماهانه این دو قشر حدود یک هزار و 920 میلیارد تومان و سالانه آنها 23 هزار و 40 میلیارد تومان خواهد بود. این آمارها به خوبی نشان میدهد که میزان مالیات دریافتی از پزشکان غیر دولتی خیلی بیشتر از آنچه رییس سازمان امور مالیاتی اعلام کرده، است.
با این وجود ایرج خسرونیا، رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران به مهر گفته است تنها 10 درصد پزشکان دستمزدهای بالایی دارند و 50 تا 60 درصد پزشکان وضع مالی آنچنان خوبی ندارند و مجبورند شبها در بیمارستانها کشیک باشند! او درباره میزان درآمد پزشکانی که درآمد بالایی دارند، گفته است که آنها بین 50 تا 80 میلیون تومان در ماه درآمد دارند.
سهم مالیات مشاغل از درآمدهای مالیاتی چقدر است
برای تحقق درآمدهای مالیاتی ۱۵۳ هزار میلیارد تومانی که در بودجه ۹۸ پیشبینی شده است، دولت علاوه بر حقوق کارمندان خود از حقوق کارکنان بخش خصوصی هم استفاده میکند. برای سال جاری مالیات بر شرکتها نزدیک به ۳۷ هزار میلیارد تومان پیشبینی شده که حدود ۲۴ درصد کل درآمدهای مالیاتی منابع عمومی بودجه است.
در سال گذشته مالیات بر درآمد افراد و مشاغل حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان پیشبینی شده بود که ۱۶ درصد از کل درآمدهای مالیاتی عمومی را شامل میشد. مالیات پیش بینی شده کارکنان دولت در سال جاری ۷,۰۰۰ میلیارد تومان و سهم کارکنان بخش خصوصی برابر با ۶,۰۰۰ میلیارد تومان است. اصناف و مشاغل نیز مالیاتی حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان پرداخت میکنند. مالیات مستغلات هم ۱.۵ هزار میلیارد تومان پیشبینی شده است.
اما سلامی کارشناس ارشد مالیاتی معتقد است تا زمانی که این باور در میان مردم ایجاد نشود که درآمدهای حاصل از مالیات صرف بهبود وضعیت زندگی افراد جامعه و ایجاد زیرساختهای اقتصادی میشود، در این حالت است که میتوان به بهبود فرهنگ پرداخت مالیات در ایران امید داشت.