امروزه گردشگری و توریسم یک صنعت بسیار مهم و درآمدزا برای کشورها تلقی میشود.
پس از برجام و همزمان با باز شدن درهای ایران به روی جهانیان، سال ۹۴ صنعت گردشگری کشور ما رشد قابل قبولی را تجربه کرد.
علاوه بر آن ازین پس ما شاهد ورود هر چه بیشتر مهمانان، سرمایهگذاران و گردشگران خارجی به ایران خواهیم بود.
آیا صنعت بانکی و نظام پرداختِ ما برای ورود به این دوران جدید و برای تسهیل و امنیت در تراکنشهای مالی مسافران خارجی تدابیری اندیشیده است؟
حال زمان آن رسیده است که بانکها از رقابت به شیوههای سنتی به رقابتهای مدرن روی بیاورند و به جای تبلیغات تلویزیونی برای افتتاح انواع حساب به رقابت در حوزهی تکنولوژی برای توسعهی فناوری اطلاعات در سیستم بانکی کشور بپردازند.
دستگاه صراف؛ یک نوآوری است که توسط مهندسان ایرانی در شرکت پویا تولید شده و میتوان گفت که برای کشور ما وجههی ملی هم دارد، دستگاهی که میتواند پیوندی بین صنعت بانکی و صنعت گردشگری کشورمان باشد.
شركت پویا، یکی از شرکتهای با سابقه در عرصهی فناوری اطلاعات است که ازسال۱۳۶۱ با تکیه بر دانش مهندسان ایرانی تآسیس شدهاست و همچنان با تولید و عرضهی محصولات و ارائهی خدمات به بانکها مشغول به فعالیت است.
مهندس شهروز زندی، معاونت فروش شرکت پویا طی گفتگویی با خبرنگار سرمدنیوز ضمن تشریح دلایل طراحی وساخت چنین محصولی، ما را با دستگاه صراف پویا بیشتر آشنا کرد.
زندی در ابتدا به پیشرفت و توسعهی چشمگیر فناوری اطلاعات در دنیا و به موازات آن در کشور و وابستگی شدید بانکها به این فناوری اشاره کرد و گفت: بانکها برای رقابت و ادامهی حیات خود باید به فناوری اطلاعات متوسل شوند تا بتوانند خدمات بیشتری را به مشتریان خود ارائه کنند.
بانکها سعی میکنند خدمات جدید را زودتر از دیگر رقبای خود معرفی کرده و به این وسیله بین مشتریان جایگاه بهتری برای خود فراهم نموده و سهم بیشتری از بازار کسب کنند.
گواه این امر رشد چشمگیر بانکداریالکترونیک طی ۱۰ سال گذشته در کشورمان بوده است.
او افزود: در این سالها بیشترین توجه در حوزهی بانکداری الکترونیک به خدمات کارت و پرداخت، بانکداری اینترنتی و پرداخت موبایلی بوده است در حالی که شرکت پویا در چند مقولهی دیگر که کاملا نوآورانه محسوب می شوند در راستای توسعهی بانکداری الکترونیک نیز فعالیت کرده است که مواردی مانند دریافت اسکناس و پردازش و تشخیص خودکار آن (Automatic Cash Deposit) جهت مصارفی مانند واریز نقدی به حساب یا خرید ارزهای خارجی و همچنین دریافت و پردازش خودکار چک (Automatic cheque Deposit) جهت مصارفی مانند پرداخت بلادرنگ چک یا واگذاری خودکار آن به حساب دو نمونه از اینگونه اقدامات به شمار میرود و بر اساس این موارد دستگاه هایی را ساخته و روانه بازار نموده است.
زندی در ادامهی صحبتهای خود به این مطلب اشاره کرد که عملکرد دستگاههای خودپرداز بر خلاف اهداف بانکداری الکترونیک هستند زیرا پول الکترونیکی را تبدیل به اسکناس می کنند، در حالی که بانک ها باید در راستای تحقق سیاستهای بانکداری الکترونیک پول نقد و اسکناس را از دست مردم جمعآوری و به پول الکترونیک تبدیل کنند و این دقیقا همان کاری است که پویا در دستگاههای صراف و خوددریافت ساخت خود انجام می دهد اما متأسفانه روی این مقوله از سوی بانک ها کمتر کار شده است.
معاونت فروش شرکت پویا در ادامه گفت: این شرکت از حدود ۱۵ سال پیش تحقیق و توسعه برای ارائهی خدمات در این حوزه را آغاز نمودو در همین راستا دستگاه خوددریافت خود را ساخت، دستگاهی که وجه نقد را از مشتری میگیرد و بهصورت آنلاین به حساب شخص در بانک واریز میکند.
مهندس زندی سپس چگونگی از ایده به عمل رسیدن دستگاه صراف پویا را تشریح کرد و گفت: با توجه به اینکه تقریبا تمام مسافران و گردشگران خارجی با وجه نقد از انواع بین المللی (دلار، یورو، پوند و ...) یا حتی ارزهای محلی خود (درهم امارات، دینار عراق و ...) به کشور ما قدم می گذارند و در نتیجه برای تبدیل آن به ارز محلی (ریال ایران) نیازمند خدمات صرافی هستند، ایدهای به ذهن ما رسید و آن این بود که دستگاهی طراحی و تولید نماییم که به کمک آن مسافران خارجی در ایران بتوانند به راحتی و با امنیت بالا اسکناسهایشان را به پول الکترونیک ایرانی تبدیل کنند.
برای طراحی و تولید چنین محصولی میبایست تجهیزات ما اسکناسهای خارجی را به درستی شناسایی و ارزش گذاری میکردند و در مقابل با ارتباط به سیستم بانکی، یک کارت بانکی (Debit Card or Prepaid Card) با ماندهی ریالی معادل ارز دریافتشده توسط دستگاه صادر میکرد. این کارت را می توانیم توریست کارت بنامیم.
او ادامه داد: با توجه به تجربهی ما در پردازش خودکار اسکناس، و نیز صدور کارت های بانکی و همچنین پیشینهی ما در حوزهی سختافزارها و نرمافزارهای بانکی، واحد تحقیق و توسعهی شرکت پویا دست به کار شد و در نتیجه دستگاهی طراحی کردیم که صراف الکترونیک exchange) machine) نام گرفت.
به گفتهی زندی عملکرد دستگاه صراف به این صورت است که فرد به دستگاه مراجعه میکند و میتواند انواع ارزهای بینالمللی را به دستگاه بدهد و در مقابل یک توریست کارت یعنی کارت بانکی با ماندهی ریالی دریافت کند.
زندی به سؤالاتی که ممکن است در ارتباط با عملکرد دستگاه صراف مطرح شود نیز پاسخ داد.
در ارتباط با نرخ تبدیل ارز اینگونه توضیح داد: پیش از انجام تراکنش، نرخنامه به مشتری نشان داده میشود، بانک میتواند لحظه به لحظه این نرخنامه را که به صورت متمرکز است کنترل کند و مشتری نیز میتواند پیش از تبدیل ارز خود، این نرخنامه را مشاهده کند.
او به مبحث احراز هویت نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به قوانین مبارزه با پولشویی آورندهی ارز باید شناسایی و احراز هویت شود، که برای این امر نیز تدبیری اندیشیده شده است و دستگاه صراف دارای ماژول پاسپورتخوان است.
او همچنین افزود: در فرآیند تکمیل این دستگاه امکان پرداخت اسکناس به مسافر نیز فراهم شد، به این صورت که مسافری که قصد خروج از ایران را دارد میتواند توریست کارت خود یا همان کارت بانکی را که از دستگاه صراف پویا دریافت نموده و هنوز تمام مانده ریالی آن را خرج نکرده، وارد دستگاه کند و معادل ماندهی ریالی حساب خود ارز مورد نظرش را دریافت کند.
در واقع این عملکرد تکمیلی هم جهت تبدیل ارز برای مسافران خارجی کاربرد دارد و هم جهت خرید و فروش ارز برای افراد در داخل کشور مورد استفاده میباشد.
یعنی یک فرد ایرانی هم میتواند با داشتن یک کارت بانکی و ارائه کارت ملی خود از دستگاه ارز خریداری کند و همچنین با ارائه ارزهای خارجی به دستگاه صراف پویا معادل ارزی که به دستگاه میدهد ریال به حسابش واریز شود. بدیهی است در این مورد هم نرخ خرید و فروش ارز توسط بانک یا صرافی به صورت متمرکز تعیین و مدیریت می شود.
دستگاه صراف که تا کنون تعدادی از آن توسط بانک ملی ایران، بانک رفاه، بانک شهر، بانک ملت و صرافیهایی همچون صرافی سرمایه خریداری و راهاندازی شده است قادر به دریافت حداقل ۲۰ نوع ارز بینالمللی است. این دستگاه قابلیت نصب در نقاط صفر مرزی (مبادی ورودی و خروجی کشور) فرودگاههای داخلی، هتل ها، مراکز خرید و امثال آن را دارد و علاوه بر تهران و شهرهای سیاحتی، در شهرهای زیارتی نیز که پذیرای توریست های زیادی هستند استقبال خوبی از آن خواهد شد.
در ادامهی این مصاحبه و گفتگو مهندس شهره میرصانع، سرپرست تحقیقات و توسعهی شرکت پویا با توضیحات تکمیلی در خصوص عملکرد دستگاه صراف ما را همراهی کرد.
به گفتهی میرصانع دستگاه صراف علاوه بر خرید و فروش ارز، امکان تبدیل ارز برای مشتری را نیز فراهم میکند.
به طور مثال کاربر میتواند به دستگاه دلار بدهد و معادل ریالی آن پوند دریافت کند.
همچنین امکان شارژ مجدد کارت نیز برای مشتری وجود دارد به این صورت که مشتری که پیش از این کارت دریافت کرده بود میتواند مجدد با کارتی که در دست دارد موجودی خود را افزایش دهد.
امکان تغییر رمزعبور، گرفتن موجودی و مانده حساب ریالی توسط مشتری و با احراز هویت امکانپذیر است.
میرصانع درخصوص تشخیص و نحوهی ردیابی اسکناسهایی که دستگاه دریافت میکند گفت: امکان اینکه دستگاه صراف اسکناس تقلبی را بپذیرد بسیار پایین و تقریباً صفر است ولی در صورتی که اسکناس مشکوکی از سنسور آن عبور کند دستگاه اسکناس را در قسمت مخصوصی نگهداری کرده و به مشتریها تحویل نمیدهد و میتوان آن اسکناس مشکوک یا تقلبی را از دستگاه خارج کرد.
با توجه به ثبت دقیق اطلاعات تمامی اسکناس های دریافتی توسط نرم افزار، مشخصات فردی که اسکناس مشکوک را به دستگاه داده و همچنین تاریخ و زمان دقیق این عمل قابل تشخیص و ردیابی است.
همانگونه که ذکر شد نرخنامه خرید و فروش ارز به صورت متمرکز مدیریت می شود و هنگام نهایی شدن هر معامله آخرین نرخ خرید یا فروش از مرکز دریافت و براساس آن تراکنش صورت می پذیرد.
دستگاه صراف پویا که امسال در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران نیز نمونه ای از آن راهاندازی و مورد استفاده قرار گرفت، سهولت و امنیت در مکانیزمهای مالی مسافران خارجی را فراهم کرده و به مدیریت تبدیل ارز و در نتیجه جلوگیری از پولشویی نیز کمک میکند.
امیدوارم خسته نشوند و طعن تنبل ها آنها را سست نکند