هسته اولیه وین وین از کجا و چگونه شکل گرفت؟
ایده اولیه شکل گیری وین وین در سال ۱۳۹۲ توسط من، فرزین پاشایی و کامران نوری نژاد که از بنیان گذاران اصلی وین وین هستند آغاز شد. ما همیشه به دنبال راهکارهای location based services (خدمات مبتنی بر مکان جغرافیایی) بودیم که در این راستا هم اپلیکیشنی به نام سام را طراحی و پیادهسازی نمودیم که بیشتر جنبه آزمایشی داشت. این برنامه کاربردی برای یافتن مکان فیزیکی شعب بانکها طراحی شده بود که بعدها امکاناتی نظیر مدیریت کارتهای پرداخت، پرداخت قبوض و خرید شارژ هم به آن اضافه شد ولی تبلیغاتی روی این اپلیکیشن صورت نگرفت.
تولد وین وین و جرقه طراحی یک اپلیکیشن پرداخت موبایلی و باشگاه وفاداری مشتریان توسط کدام یک از اعضای گروه شما بود؟
من یک فیلم از نمونههای خارجی دیدم که در آن مشتری با موبایل پرداخت میکرد و همراه با پرداخت از فروشگاه موردنظر جایزه هم میگرفت با خودم گفتم باید چنین سیستمی را در ایران پیادهسازی کنیم، با توجه به اینکه اپ جذابی بود و ایده بسیار خوبی هم داشت همان روز به فرزین و کامران ایمیل زدم که شروع به بررسی این اپلیکیشن و شرایط پیادهسازی آن در ایران کنیم.
ایده اولیه این بود که امکاناتی از قبیل پرداخت موبایلی (mobile payment)، خدمات مبتنی بر مکان جغرافیایی (location based services) و باشگاه مشتریان را همزمان داشته باشیم که برای کاربران جذابیت کافی را داشته باشد.
ما شروع به طراحی مدل کسب کار کردیم و همزمان هم در چند استارتاپ ویکند شرکت کردیم تا بتوانیم با همفکری دیگران ایدههای کاربردی برای ادامه مسیر را تعیین کنیم و در همین حین به این نتیجه رسیدیم که احتیاج به سرمایهگذار داریم و با توجه به حوزه کاری که به پرداخت مرتبط میشد تصمیم گرفتیم با یک شرکت PSP همکاری کنیم. در اسفندماه سال ۹۳ با کافه IT آشنا شدیم و برای ثبت ایده در آنجا ثبتنام کردیم، در حقیقت ما سیکل صفر در کافه IT را تشکیل دادیم که در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۴ ایده ما مورد پذیرش واقع شد و ما به تریگ آپ (مرکز شتابدهی فناپ) پیوستیم.
دلیل اینکه پرداخت موبایلی را با باشگاه مشتریان تلفیق کردید چه بود؟
با توجه به بررسیهای ما پرداخت با موبایل یک تغییر رفتار در پرداخت بود و این تغییر رفتار در شیوه پرداخت ممکن بود هم نزد پذیرندگان و هم دارندگان کارت با عدم استقبال همراه باشد چرا که کار پرداخت را پایانههای فروش هم انجام میدهند بنابراین تصمیم گرفتیم پرداخت را با ارزش افزوده هم برای کاربر و هم برای پذیرندگان همراه کنیم.
تصمیم بر این شد در وین وین پرداختهای مبتنی بر موبایل را با باشگاه مشتریان و سرویسهای location base ترکیب کنیم تا کاربران در کنار پرداخت با موبایل از بنهای تخفیف و سایر تشویقات هم استفاده کنند.
زمانی که وین وین را طراحی میکردید به چه بسترها و کانالهایی برای پرداخت فکر کرده بودید؟
زمانی که ما مشغول طراحی اولیه وین وین بودیم هنوز روشهای پرداخت متنوعی وجود نداشت حتی پرداخت از طریق دیتا یا همان درگاه پرداخت اینترنتی هم به صورت کامل فراگیر نشده بود و پرداخت بر بستر USSD هم با اما و اگرهایی همراه بود؛ در همین حین که مشغول انجام تحقیقات میدانی و تحقیق بر روی محصول و ویژگیهای محصول بودیم که USSD با استقبال و رشد بسیار خوبی مواجه شد و برخی از شرکتهای PSP هم بستر انجام تراکنش خرید از طریق USSD را فراهم نمودند و ما هم امیدوار شدیم که بتوانیم کار را بر بستر USSD پیادهسازی کنیم.
ولی همانطور که میدانید در مهرماه ۱۳۹۴ بانک مرکزی بخشنامهای را صادر کرد که انجام تراکنش خرید بر بستر USSD را ممنوع و حتی مبلغ تراکنش قبض و شارژ را هم محدود کرد.
شما برای گذر از این محدودیت و جذب سرمایهگذار چه کردید؟
بخشنامه بانک مرکزی باعث شد مسیر کاری ما تغییر کند و ما که در آن زمان تازه سیستم پرداختمان را پیادهسازی کرده بودیم و مشغول بستن قرارداد با فناپ بودیم؛ این اتفاق باعث خلل در کار ما شد چون با توجه به بیزینس مدل ما مبالغ زیر دویست هزار تومان محدودیت به حساب میآمد که خوشبختانه دوستان در مجموعه فناپ به ما پیشنهاد دادند این تراکنشها را بر بستر اینترنت و درگاه MPG انجام دهیم و همین موضوع باعث شد ما از USSD به MPG مهاجرت کنیم که البته همین تغییر روش پرداخت ۳ ماه به طول انجامید.
در حال حاضر برای پرداخت موبایلی از چه روشی استفاده میکنید؟
در حال حاضر روش پرداخت ما استفاده از QR Code است و البته یک روش جدید و بسیار جذاب هم داریم که قرار است در نمایشگاه الکامپ از آن رونمایی کنیم.
چرا روش پرداخت با QR Code را برای وین وین انتخاب کردید؟
به این دلیل این روش پرداخت را انتخاب کردیم که بسیار ساده و آسان و از همه مهمتر بهراحتی در دسترس است چرا که تمام گوشیهای هوشمند دارای دوربین برای اسکن کد QR هستند و امکان پرداخت از آن طریق را دارند.
QR کد را هم به دو طریق ارائه میدهیم. در مدل اول QR ها بهصورت ثابت برای هر پذیرنده و مخاطب تعریف شدهاند و در مدل دوم QR کدها بهصورت پویا (Dynamic) ارائه میدهیم که QR کدها را برحسب مبلغ تولید مینماییم و یک مرحله از مراحل انجام تراکنش کاهش پیدا میکند.
دقیقاً از چه تاریخی استارت کار را زدید و وارد بازار شدید؟
همانطور که توضیح دادم به دلیل مشکلات و پروسههای کاری طولانی شروع به کار ما یک مقدار عقب افتاد و تقریباً در تاریخ ۱۷ مهرماه امسال شرکت را ثبت و شروع به کار کردیم.
در رابطه با خود محصول و ویژگیهای وین وین یک مقدار برای ما توضیح بدهید.
وین وین یک اپلیکیشن پرداخت با موبایل به همراه باشگاه وفاداری مشتریان است که این دو ویژگی را با هم دارد که از این نظر میتوان گفت که پرداخت را با باشگاه مشتریان همراه کرده است.
این اپلیکیشن برای فروشگاهها دارای یک صفحه اختصاصی است و هر فروشگاه میتواند در صفحه اختصاصی مربوط به خود اطلاعات مفیدی از قبیل تصاویر فروشگاه، محصولات، محل خود روی نقشه و شماره تماس خود را در اختیار مشتریان قرار دهد و حتی نسبت به معرفی شبکههای اجتماعی خود اقدام نماید. ضمناً صاحبان کسب و کارها یا همان پذیرندگان وین وین میتوانند به وسیله پنل باشگاه مشتریان طرحهای تشویقی خود را به مشتریان پیشنهاد دهند و مشتریان هم میتوانند در صفحه اول وین وین کلیه طرحهای تشویقی را مشاهده نمایند و با مراجعه به فروشگاهها از این بنها استفاده کنند.
در رابطه با مزیتهای وین وین برای هر دو طرف پذیرنده و مشتری توضیح بدهید.
از لحاظ پرداخت دو ویژگی جذاب دارد پرداخت با موبایل: ۱- نیازی به اعلام رمز خود در جمع به فروشندهها نیستید و تمام روال پرداخت توسط شما انجام میشود، زیرا این اعلام رمز به فروشنده همیشه خود من را آزار داده است! ۲- مشکلی که خیلیها دارند این است که کارتشان یا کیفشان را فراموش میکنند یا حمل آن برایشان دست و پا گیر است! اما موبایلشان از آنها جدا نمیشود وین وین کار این افراد را راحت میکند و میتوانند بدون نیاز به پول نقد یا کارت بانکی پرداخت انجام دهند.
بهعلاوه پرداخت با موبایل باعث بهبود و تسریع در فرآیند پرداخت خواهد شد و با افزایش نقاط فروش میتوان صف را از بین برد.
وین وین باعث میشود که مشتریان قبل از خرید با پذیرندگان ما به خوبی آشنا شوند و تمام اطلاعات لازم برای یک خرید آگاهانه را به دست بیاورند و به نوعی میتوان گفت که ترویج خرید آگاهانه است.
مزیت دیگر وین وین برای مشتریان هنگامی که به پذیرندگان وین وین مراجعه میکنند این است که با خرید از فروشگاههایی که طرح تشویقی فعال دارند، بهصورت خودکار عضو باشگاه مشتریان آن فروشگاه میشوند، اعتبار خرید به آنها داده میشود و میتوانند در دفعات بعدی از آن اعتبار برای خرید استفاده کنند.
تمام اینها که گفتید مزایای وین وین برای مشتری بود برای پذیرندگان پرداخت موبایلی با وین وین چه مزایایی در نظر گرفتید؟
وین وین برای پذیرندگان هم مزیتهای رقابتی زیادی دارد که بزرگترین مزیت آن افزایش فروش پذیرندگان از طریق طرحهای تشویقی است. هدف اصلی وین کلاب یا باشگاه مشتریان وین وین افزایش فروش از طریق افزایش تکرار خرید، افزایش مبلغ خرید و همچنین کوتاه کردن مدت زمان بازگشت مشتری به فروشگاه است.
همچنین ارتباط با مشتری و ارسال پیام برای او یکی دیگر از مزایای وین وین برای فروشگاهها است.
یکی از دیگر مزیتهای وین وین که حاصل بازخوردهایی است که به دست آوردهایم شناسایی مشتریانی است که چندین بار اقدام به خرید از آن فروشگاه کردهاند. حتماً برای شما هم پیش آمده است که مثلاً به عنوان یک مشتری سالی چندبار از یک فروشگاه خرید کنید و فروشنده رفتارش با شما مانند مشتری است که بار اول از آن خرید میکند و این به دلیل عدم وجود تاریخچه خرید مشتری است که ما این مشکل را با ارائه یک دیتای آنالیز شده از بین بردهایم.
به نظر شما تفاوت وین وین با سایر مدلهای مشابه کسب و کار چیست؟
تفاوت عمدهای که وین وین با سایر مدلهای کسب و کارها دارد این است که ما وفاداری را برای خود مشتری ایجاد میکنیم و امکان خرید از یک شبکه گسترده را برای مشتری فراهم میآوریم ضمن اینکه سرویس location base هم داریم و از همه مهمتر سرویس پرداخت را در کنار باشگاه مشتریان با هم ارائه میدهیم.
به نظر شما سرویسهای location base در ایران با اقبال عمومی مواجه خواهند شد؟
باید بگویم که قطعاً با اقبال عمومی مواجه خواهند شد! هماکنون استارت آپ های زیادی روی این سرویس کار میکنند. سرویس location base وین وین به مشتری کمک میکند تا نزدیکترین فروشگاههای اطراف خود را یافته و جهت دریافت خدمات به آنها مراجعه نماید. ما در حال حاضر مشغول افزایش پذیرندگان در وین وین هستیم تا بتوانیم این سرویس را کاملاً در سراسر کشور فعال نماییم. مثلاً شما وین وین را روی تلفن خود نصب کردهاید، یک رستوران که در شعاع ۱۰۰۰ متری شماست و پیشنهاد تخفیف هم دارد به محض فعال کردن سرویس GPS تلفن همراه و شناسایی محلی که در آن قراردادید، از طرف وین وین یک notification برای شما ارسال میشود و میتوانید از تخفیف ارائه شده مطلع شده و با خرید از آن رستوران از آن تخفیف بهرهمند شوید. در حالی که بدون این سرویس ممکن است شما حتی از وجود آن رستوران بی خبر باشید.
در حال حاضر چند کاربر دارید و شبکه پذیرندگی شما چه سطحی از کشور را پوشش میدهد؟
با توجه به تازه بودن کار استقبال خوبی شده از وین وین و روزانه در حال افزایش دانلود خود هستیم. برای پذیرندگان هم ما در حال حاضر دو نوع سرویس ارائه میدهیم، یک نوع سرویس فقط سرویس پرداخت است که winpay نام دارد و نوع دوم ترکیبی از سرویس پرداخت و باشگاه مشتریان که win club نام دارد. دسته دوم علاوه بر دریافت سرویسهای پرداخت موبایلی از خدمات باشگاه مشتریان هم استفاده میکنند و بر اساس نوع کسب و کار درصدی را به عنوان کارمزد از آنها دریافت میکنیم.
در حال حاضر محدودیتی برای ارائه سرویس نداریم و کل کشور را میتوانیم پوشش دهیم و پذیرندهها میتوانند از طریق وبسایت ما اقدام به ثبتنام و درخواست عضویت کنند.
آیا پرداختهای موبایلی از امنیت کافی برخوردار هستند؟
ابتدا درباره امنیت باید عرض کنم همانطور که میدانید امنیت در هیچ جا به طور ۱۰۰ درصد وجود ندارد و همیشه چالشی بین میزان امنیت و سهولت دسترسی به خدمت وجود دارد. مثلاً در هنگام خرید از پایانههای فروشگاهی امکان کپی شدن کارت شما وجود دارد یا مثلاً پول نقد هم ممکن است مورد سرقت واقع شود و بالاخره همیشه ریسکهای امنیتی وجود دارد ولی ما تا جایی که امکان داشته تمام الزامات پرداختهای الکترونیکی را پیادهسازی کردیم تا مشتری بتواند یک پرداخت امن را تجربه کند.
ما سعی کردهایم مسائل امنیتی در تولید اپلیکیشن و ارتباط با درگاه پرداخت را رعایت کنیم و خود شرکت فناپ هم الزاماتی را به ما ارائه داده که تمام آنها را پیادهسازی کردهایم. تمامی اطلاعاتی که در اپلیکیشن ذخیره میشود بهصورت رمز شده هستند. کانال ارتباطی با درگاه پرداخت از طریق اینترنت میباشد و تمام المانهای امنیتی مانند رمزنگاری و استفاده از پروتکل SSL برای ارتباطات با سرور پرداخت پیادهسازی شدهاند.
میانگین زمان انجام تراکنش در اپلیکیشن وین وین چقدر است؟
زمان انجام تراکنش را با رعایت تمام لایههای امنیتی زیر ۴ ثانیه است و البته این مدت زمان به سرعت اینترنت کاربر هم بستگی دارد و ما در تلاش هستیم زمان انجام تراکنش را کمتر کنیم تا این احساس به مشتری دست ندهد که زمان انجام تراکنش در پرداخت موبایلی از پایانههای فروشگاهی بیشتر است.
برنامههای آینده شما برای توسعه وین وین چیست؟
هدف ما توسعه خدمات است به طوری که پرداختهای موبایلی را تسهیل کنیم و در دسترس بودن آن بسیار مهم است. یک مزیتی که QR نسبت به NFC و IPG دارد دسترسپذیری آن است که در همه جا کاربرد دارد.
در رابطه با توسعه طرحهای تشویقی نیز برنامههای خوبی داریم و در حال حاضر هر فروشگاه میتواند ۴ طرح تشویقی ارائه دهد که در آینده نزدیک به ۱۰ طرح خواهد رسید و همچنین یک روش پرداخت جدید هم داریم که به زودی از آن رونمایی میشود.
به نظر شما باشگاه مشتریان که یکی از آخرین متدهای وفاداری مشتریان است چرا در ایران موفق نبوده است؟
طبق بررسیهایی که در خصوص انواع باشگاه مشتریان موفق و غیر موفق انجام دادیم دلایل زیادی در خصوص علل شکست باشگاه مشتریان در ایران میتواند نام برد که در کل میشود به چند مورد اشاره کرد: ۱- ضعف در اطلاعرسانی، ۲- ضعف در بیزینس مدل ۳- ضعف در تکنولوژی اجرا.
ما چند نمونه موفق را که مورد بررسی قرار دادیم به این نتیجه رسیدیم که باید باشگاه مشتریان را با سرویسهای پرداخت تلفیق و ترکیب کنیم که کل فرآیند خرید در یک اکوسیستم قابل مشاهده و اجرا باشد تا کلیه رفتارهای مشتری قابل ردیابی و آنالیز باشد و بتوان بر اساس رفتارهای مشتری خدمات را برای او شخصیسازی نمود.
یکی از مهمترین مباحثی که در حوزه پرداخت مطرح است و جسته گریخته در هفتههای اخیر خبرهایی هم در رابطه با آن شنیده میشود ارتقای تجربه مشتری است. شما در وین وین چه اقدامی برای این مورد انجام دادهاید؟
در رابطه با موضوع تجربه مشتری ما ابتدا باید این تجربه را نزد مشتری ایجاد کنیم و بعد از آن بازخوردهای آن را بررسی کنیم که بتوانیم طراحی خدمات را بهبود یا توسعه دهیم، درواقع میتوان گفت هر کسب و کاری که به تجربه مشتری توجه نکند محکوم به فنا است.
به عنوان سؤال آخر زندگی استارتاپی را چگونه میبینید؟
زندگی استارتاپی هم خوب است و هم سختیها و چالشهای خاص خودش رو دارد ولی ما در ابتدای راه و مشغول کسب تجربه هستیم.
گفتگو از خبرنگاران سرمدنیوز و پرداخت برتر