تعداد بازدید: ۵۲۷
در سال‌هایی که تحریم‌های گسترده بانکی و غیربانکی به کشور اعمال شده بود، بانک‌های داخلی از به‌روزرسانی برخی استانداردهای موجود در بانکداری جهان محروم ماندند
کد خبر: ۷۳۴۱۶
تاریخ انتشار: ۲۷ فروردين ۱۳۹۶ - ۱۸:۲۳
پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی در بانک‌های ایرانی
به گزارش سرمدنیوز: در سال‌هایی که تحریم‌های گسترده بانکی و غیربانکی به کشور اعمال شده بود، بانک‌های داخلی از به‌روزرسانی برخی استانداردهای موجود در بانکداری جهان محروم ماندند. این در حالی است که در عرصه بین‌المللی اقدامات مهمی در جهت ایجاد شفافیت بیشتر در مبادلات بین‌المللی و همچنین مبارزه با پولشویی انجام شده بود. بر همین اساس بانک‌های مختلف کشورهای علاقه‌مند به روابط بانکی بین‌المللی موظف شده بودند تا با عضویت در انواع قراردادها و معاهده‌های بین‌المللی از این چارچوب‌ها پیروی کنند.

وزارت اقتصاد در هشتاد و چهارمین روز از اجرای برنامه ١٠٠ روز ١٠٠ اقدام خود که در آن به معرفی ١٠٠ اقدام وزارت اقتصاد در دولت یازدهم می پردازد، با معرفی «پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی در بانک‌های ایرانی» به عنوان یکی از دستاوردهای این وزارتخانه، در گزارشی آورده است: پس از به نتیجه رسیدن توافقات هسته‌ای در دی ماه سال ۱۳۹۳، پیش‌بینی می‌شد که متعاقب آن کشورهای ۵+۱ تحریم‌های بانکی که یکی از مهم‌ترین و مشکل‌سازترین تحریم‌های هسته‌ای علیه اقتصاد ایران بود را بردارند. 

با این حال فقط مشکلات نظام بانکی ایران، تحریم‌ها نبود. در ۱۰ سالی که نظام ایران تحت شدیدترین تحریم‌های بانکی قرار گرفته بود، نظام بانکداری در جهان بین‌الملل اقدامات مهمی را در جهت ایجاد شفافیت بیش‌تر در مبادلات بین‌المللی و همچنین مبارزه با پولشویی انجام داده بود و بانک‌های مختلف کشورهای علاقه‌مند به روابط بانکی بین‌المللی را موظف کرده بود تا با عضویت در انواع قراردادها و معاهده‌های بین‌المللی و همچنین پیاده‌سازی برخی استانداردهای تعریف شده امکان نقل و انتقالات غیر شفاف را از متخلفان سلب کند.

به این ترتیب ایران که در آن سال‌ها از جریان روابط پولی بین‌المللی باز مانده بود، اکنون برای برقراری دوباره روابط بانکی با کشورهای مختلفی که هر یک به نحوی به این معاهدات و تطابق با استانداردها تن داده بودند، باید خود را با شرایط جدید وفق می‌داد که در این راستا اقدامات ارزندهای صورت گرفته است.

اجرای استاندارد «بال»

در همین راستا مسئولان وزارت اقتصاد و نظام بانکی در ایران برای بهبود روابط بانکی با دنیا، شروع به بررسی این قراردادها و استانداردها کرده و اقدام برای عضویت و پیاده‌سازی مواردی کردند که لاجرم در روابط بانکی بین‌المللی لازم بود. از جمله این اقدامات می‌توان به راه‌اندازی سامانه مبارزه با پولشویی CTR (گزارش‌های واریز وجه نقد بیش از سقف مقرر)، تشکیل واحد مستقل مدیریت ریسک و تطبیق در ساختار سازمانی بانک به منظور رعایت قوانین، مقررات و استانداردهای بین‌المللی در راستای افزایش تعامل با نظام پولی و مالی بین‌الملل و همچنین ایجاد کمیته‌های مربوطه براساس توصیه‌های کمیته بال، تشریح ریسک‌های بانک در صورت‌های مالی بر مبنای استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی (IFRS)، اقدام به پیاده‌سازی پروژه اعتبارسنجی مشتریان حقیقی مبتنی بر توصیه‌های کمیته بال در جهت مدیریت ریسک اعتباری و اجرای پروژه مدیریت دارایی و بدهی (ALM) مطابق با توصیه‌های کمیته بال اشاره کرد.

اقداماتی که بانک‌ها برای ارتقای شفافیت در مبادلات و مبارزه با پولشویی انجام دادند به این شرح است:

بانک کشاورزی

بانک کشاورزی یکی از پیشگامان بود که با تشکیل اداره کل تطبیق و مبارزه با پولشویی (Compliance & AML Division)، تهیه، تنظیم و ابلاغ قوانین AML و CFT در بانک و تکمیل، ارسال و دریافت پرسشنامه های مبارزه با پولشویی در زمینه ارتقای شفافیت روابط بانکی گام برداشت.

بانک صنعت و معدن

یکی دیگر از بانک‌هایی که برای  با استانداردهای مبادلات پولی بین‌المللی اقدام کرد، بانک صنعت و معدن بود که با ایجاد واحد تطبیق(Compliance) در بانک صنعت و معدن، در اسفندماه ۱۳۹۴ و تدارک جهت خرید نرم‌افزار مربوط، کسب رتبه اعتباری (-BB) از موسسه رتبه‌بندی مستقل Capital Intelligence و دموی سیستم رویترز خبری توسط گروهی از نمایندگان شرکت رویترز به همراه آموزش‌های اولیه به کارشناسان اداره خزانه‌داری اقدام کرد.

بانک قرض الحسنه مهر ایران

این بانک نیز با بازگشت به بخشنامه شماره ۳۴۳۷۲۳/۹۴ مورخ ۱۵/۱۱/۹۴ بانک مرکزی ج. ا. ا صورت‌های مالی این بانک منتهی به پایان سال مالی ۱۳۹۴ با فرمت جدید IFRS تهیه و تدوین شده و مورد رسیدگی و تایید قرار گرفت.

بانک توسعه صادرات

بانک توسعه صادرات نیز با رعایت قوانین و مقررات مبارزه با پولشوئی و تامین مالی تروریسم و تطبیق در زمینه روابط کارگزاری، رعایت توصیه های FATF درخصوص روابط کارگزاری و مدیریت ریسک بانک‌های کارگزار با اعتبارسنجی و تعیین حد اعتباری برای آنها، اقداماتی در راستای مبارزه با پولشویی انجام داد.

بانک مسکن

این بانک نیز درحال پیاده سازی استانداردهای حاکمیت شرکتی، ریسک و تطبیق، IFRS و در حال اجرای پیاده سازی استانداردهای بازل۲ است.

همچنین از دیگر اقدامات مهم این بانک می‌توان به ایجاد واحد مبارزه با پولشویی در بانک و فعالیت آن تحت نظر مستقیم مدیرعامل، ابلاغ قانون مبارزه با پولشویی، آئین نامه اجرایی آن و دستورالعمل‌های بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به سطح شبکه بانک، پیاده‌سازی  نرم‌افزار مبارزه با پولشویی(AML )، برگزاری دوره‌های آموزشی مبارزه با پولشویی برای کارکنان و درج سوابق مربوط در پرونده پرسنلی آن‌ها، اصلاح و به‌روزرسانی اطلاعات و مشخصات اتباع خارجی به منظور اخذ شماره اختصاصی برای آن‌ها، تهیه و تنظیم چک لیست های نظارت براجرای مقررات پیشگیری و مبارزه با پولشویی و کنترل مفاد آن توسط عوامل نظارتی بانک و گزارش معاملات نقدی بیش از سقف مقرر ( CTR ) و همچنین معاملات و عملیات مشکوک به پولشویی ( STR ) به مرکز اطلاعات مالی و مبارزه با پولشویی اشاره کرد.

بانک صادرات

یکی از بانک‌های پیشرو در نطبیق‌سازی با استانداردها ضد پولشویی و ارتقای شفافیت در مبادلات بانکی، بانک صادرات است. در بانک صادرات ایران، پیاده‌سازی بخش‌هایی از استانداردهای بازل در زمینه مدیریت ریسک به شرح ذیل صورت پذیرفته است:

ابتدا ریسک اعتباری؛ به این ترتیب که سیاست‌ها و خط مشی‌های اعتباری در ابتدای هر سال و با توجه به وضعیت سال قبل، شرایط اقتصادی کشور، وضعیت منابع و مصارف، مطالعه بازار و رقبا و پیش‌بینی شرایط آتی بانک در مجموعه اعتباری بانک تهیه و پس از تأیید هیأت مدیره بانک به شبکه بانک ابلاغ می‌شود.

از دیگر اقدامات بانک صادرات می‌توان به اجرای فرآیند اعتبارسنجی مشتریان، استفاده از سیاست‌ها و خط مشی‌های مدیریت ریسک نقدینگی و ایجاد واحد مدیریت ریسک بازار و نقدینگی، استفاده از روش استاندارد یا روش پیشرفته مطابق با مستندات بازل برای سنجش ریسک بازار، ایجاد واحدهای اجرایی مدیریت ریسک عملیاتی، تدابیر پیش‌گیرانه از وقوع خطاهای عمدی و سهوی انسانی، تمهیدات لازم برای مقابله با بحران اشاره کرد.

یکی از اقدامات مهم بانک صادرات در زمینه پیاده‌سازی استانداردهای مبارزه با پولشویی بوده است. به این شرح که استانداردهای بین المللی مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم (توصیه‌های چهلگانه گروه ویژه اقدام مالی FATF) را پیاده سازی کرده، اقدام به به کار بستن تدابیری برای شناسایی کافی مشتری از سوی بانکها (از انتشارات کمیته نظارت بر بانکداری بال مستقر در بانک تسویه بین‌المللی) کرده و همچنین برای افتتاح حساب و تعیین هویت مشتری راهنمایی کلی ارایه می‌کند (پیوست سند شناسایی مشتری از سوی بانکها از انتشارات کمیته نظارت بر بانکداری بال مستقر در بانک تسویه بین المللی).

جهت اطلاعات بیشتر گزارش های بانک هایی که با وزارت امور اقتصاد و دارایی درحوزه پیاده سازی استانداردهای بین المللی اعلام کرده اند به شرح زیر است :

بانک ملی

راه‌اندازی سامانه مبارزه با پولشویی CTR (گزارش‌های واریز وجه نقد بیش از سقف مقرر)، تشکیل واحد مستقل مدیریت ریسک و تطبیق در ساختار سازمانی بانک پس از اجرای برجام به منظور رعایت قوانین، مقررات و استانداردهای بین‌المللی در راستای افزایش تعامل با نظام پولی و مالی بین‌الملل و همچنین ایجاد کمیته‌های مربوطه براساس توصیه‌های کمیته بال، تشریح ریسک‌های بانک در صورت‌های مالی بر مبنای استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی (IFRS)، اقدام به پیاده‌سازی پروژه اعتبارسنجی مشتریان حقیقی مبتنی بر توصیه‌های کمیته بال در جهت مدیریت ریسک اعتباری، اجرای پروژه مدیریت دارایی و بدهی (ALM) مطابق با توصیه‌های کمیته بال.

کشاورزی

تشکیل اداره کل تطبیق و مبارزه با پولشویی(Compliance & AML Division)، ‌تهیه، تنظیم و ابلاغ قوانین AML و CFT در بانک، تکمیل، ارسال و دریافت پرسشنامه های مبارزه با پولشویی به/ از کارگزاران

صنعت و معدن

ایجاد واحد تطبیق(Compliance) در بانک صنعت و معدن، در اسفندماه ۱۳۹۴ و تدارک جهت خرید نرم‌افزار مربوط، کسب رتبه اعتباری (-BB)  از موسسه رتبه‌بندی مستقل ‌Capital Intelligence 

دموی سیستم رویترز خبری توسط گروهی از نمایندگان شرکت رویترز به همراه آموزش‌های اولیه به کارشناسان اداره خزانه‌داری

مهر ایران

بازگشت به بخشنامه شماره ۳۴۳۷۲۳/۹۴ مورخ ۱۵/۱۱/۹۴ بانک مرکزی ج. ا. ا صورتهای مالی این بانک منتهی به پایان سال مالی ۱۳۹۴ با فرمت جدید IFRS تهیه و تدوین گردید و مورد رسیدگی و تایید قرار گرفت.

توسعه صادرات

رعایت قوانین و مقررات مبارزه با پولشوئی و تامین مالی تروریسم و تطبیق در زمینه روابط کارگزاری، رعایت توصیه های FATE درخصوص روابط کارگزاری، مدیریت ریسک بانکهای کارگزار با   تعیین حد اعتباری برای آنها

مسکن

درحال پیاده سازی استانداردهای  شرکتی، ریسک و تطبیق، ‌ درحال پیاده سازی، IFRS

در حال پیاده سازی استانداردهای بازل۲،   ایجاد واحد مبارزه با پولشویی در بانک و فعالیت آن تحت نظر مستقیم مدیر عامل، ابلاغ قانون مبارزه با پولشویی، آئین نامه اجرایی آن و دستورالعمل های بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به سطح شبکه بانک، پیاده سازی  نرم افزار مبارزه با پولشویی، برگزاری دوره های آموزشی مبارزه با پولشویی برای کارکنان و درج سوابق مربوط در پرونده پرسنلی آنان.

 اصلاح و به‌روزرسانی اطلاعات و مشخصات اتباع خارجی به منظور اخذ شماره اختصاصی برای آنها، هیه و تنظیم چک لیست های نظارت براجرای مقررات پیشگیری ومبارزه با پولشویی وکنترل مفاد آن توسط عوامل نظارتی بانک. -۷گزارش معاملات نقدی بیش از سقف مقرر ( CTR ) و همچنین معاملات و عملیات مشکوک به پولشویی ( STR ) به مرکز اطلاعات مالی و مبارزه با پولشویی.

صادرات

در بانک صادرات ایران، پیاده‌سازی بخش‌هایی از استانداردهای بازل در زمینه مدیریت ریسک به شرح ذیل صورت پذیرفته است:

ریسک اعتباری

سیاست‌ها و خط مشی‌های اعتباری:

سیاست‌ها و خط مشی‌های اعتباری در ابتدای هر سال و با توجه به وضعیت سال قبل، شرایط اقتصادی کشور، وضعیت منابع و مصارف، مطالعه بازار و رقبا و پیش‌بینی شرایط آتی بانک در مجموعه اعتباری بانک تهیه و پس از تأیید هیأت مدیره بانک به شبکه بانک ابلاغ می‌شود. سیاست‌های مورد نظر همواره در راستای ضوابط و مقررات تعیین شده توسط بانک مرکزی ج. ا. ا تهیه و تدوین می‌گردد.

استقرار کمیته مدیریت ریسک اعتباری و واحد مدیریت ریسک اعتباری:

نظر به اهمیت و لزوم برخورداری بانک‌ از نظام مناسبی برای مدیریت اثر بخش ریسک اعتباری، و با هدف ارائه مشاوره و راهکارهای لازم به هیأت‌مدیره بانک در راستای انجام وظایف و به منظور بررسی موارد مرتبط با ریسک اعتباری، بانک صادرات ایران از سال ۱۳۹۴ نسبت به تشکیل و برگزاری جلسات کمیته مدیریت ریسک اعتباری مبادرت نموده است.

هم‌چنین به منظور شناسایی، اندازه‌گیری و کنترل ریسک اعتباری در چارچوب حدود مصوب هیأت‌مدیره و جهت تسهیل نظارت مؤثر بر ریسک اعتباری، با تصویب هیأت‌مدیره بانک، گروه کارشناسی مدیریت ریسک اعتباری به عنوان زیرمجموعه‌ای از اداره کل مدیریت ریسک و تطبیق فعالیت می‌کند.

حدود اختیارات سطوح مختلف سازمانی برای تصویب تسهیلات و تعهدات:

حدود اختیارات واحدهای اعتباری شبکه بانک با توجه به ظرفیت‌ها، توان، درجه‌ و سایر شرایط محیطی (اقتصادی، فرهنگی و ... ) هر منطقه یا استان تعیین و در ابتدای سال در قالب سیاست‌ها و ضوابط اعتباری سالانه و یا در مقاطع مقتضی به شبکه بانک ابلاغ و بر رعایت این حدود تأکید می‌شود.

روش‌های کاهش ریسک اعتباری:

دقت لازم در بررسی‌های کارشناسی، ‌شفاف‌سازی وضعیت مالی و اعتباری متقاضیان تسهیلات‌/تعهدات بانکی و ذی‌نفع‌های ایشان، تعیین وثائق کافی و معتبر و متناسب با تسهیلات اعطایی و تعهدات ایجادی و دسترسی به بانک‌های اطلاعاتی درون و برون سازمانی جهت شناسایی کامل متقاضی (از جمله شناسایی اشخاص ذی‌نفع واحد) از ابزارهای کاهش ریسک اعتباری می‌باشد که در بانک صادرات ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فرآیند اعتبارسنجی مشتریان:

فرآیند اعتبارسنجی در بانک صادرات ایران برای اعطای تسهیلات‌/ایجاد تعهدات حسب مورد و با توجه به مبالغ درخواست شده متفاوت‌ می‌باشد و با استفاده از مدارک و مستندات و بانک‌های اطلاعاتی موجود صورت می‌پذیرد. در این راستا صورت‌های مالی حسابرسی شده و اظهارنامه مالیاتی ارائه شده توسط متقاضیان (به عنوان مبانی و مفروضات اصلی) در کنار استعلام‌های مأخوذ از بانک‌های اطلاعاتی وضعیت اعتباری ایشان را در قالب گزارش‌های توجیهی و گزارش‌های کارشناسی (حسب مورد و با توجه به مبلغ اعتباری درخواستی) به تصویر می‌کشد.

میزان سرمایه لازم برای پوشش ریسک اعتباری:

محاسبه میزان سرمایه لازم جهت پوشش ریسک بر اساس آیین‌نامه کفایت سرمایه بخشنامه شماره مب ١٩٦۷ مورخ  ۲۹‌/۱۱‌/۱۳۸۲ اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی ج. ا. ا و در راستای رعایت حداقل نسبت کفایت سرمایه (%۸) صورت می‌پذیرد.

پیاده‌سازی آزمون بحران به روش تحلیل حساسیت در خصوص ریسک اعتباری

در بانک صادرات ایران پیاده‌سازی آزمون بحران به روش تحلیل حساسیت در خصوص ریسک اعتباری بر اساس ضوابط مقرر از سوی بانک مرکزی ج. ا. ا (موضوع بخش ۸ بخشنامه شماره ۳۲۹۱۵۲‌/۹۲ مورخ ۱۰‌/۱۱‌/۱۳۹۲ اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی ج. ا. ا. با عنوان "رهنمود انجام آزمون بحران") برای محاسبات نسبت کفایت سرمایه صورت پذیرفته است.

ریسک نقدینگی

سیاست‌ها و خط مشی‌های مدیریت ریسک نقدینگی:

در خصوص سیاست‌ها و خط‌مشی‌های مدیریت ریسک نقدینگی، رویکردهای کلی بانک جلوگیری از قرارگرفتن در معرض ریسک نقدینگی و مقابله با رویدادهای بحرانی می‌باشد این سیاست‌ها شامل مدیریت دارایی‌ها و بدهی‌ها، ثبات و تنوع‌بخشی منابع تأمین مالی، مدیریت ارزهای مختلف، مواجهه با بحران‌های نقدینگی و برنامه‌های احتیاطی لازم جهت مقابله با بحران‌ها و نیز مدیریت حدود می‌باشد.

هدف اصلی بانک در مدیریت نقدینگی نگهداری سطح مناسبی از نقدینگی جهت پاسخ‌گویی به جریانات نقدی خروجی و اجتناب از تأمین وجوه با هزینه‌های قابل ملاحظه است. بدین منظور در ساختار سازمانی بانک، کمیته‌ای تحت عنوان کمیته مدیریت ریسک نقدینگی (مدیریت دارایی‌ و بدهی ALCO) ایجاد شده است.

این کمیته زیر نظر کمیته عالی مدیریت ریسک نسبت به بررسی ساختار دارایی‌ها و بدهی‌ها، دارایی‌های نقد و با نقدشوندگی بالا، ابزارهای مالی مختلف در مدیریت نقدینگی، تعیین حد برای میزان وجوه استقراضی از بانک مرکزی یا سایر بانک‌ها، بررسی میزان سود دریافتی و پرداختی مرتبط با سپرده‌ها، حاشیه سود و ... پرداخته و تمهیدات لازم را جهت رفع مشکلات نقدینگی در کوتاه‌مدت و بلندمدت به کار می‌گیرد.

بانک صادرات ایران، رویه‌های مناسبی را به منظور اندازه‌گیری و نظارت بر خالص جریان‌های نقدی اتخاذ نموده است. این رویه‌ها شامل نظارت روزانه خالص جریان‌های نقدی ورودی و خروجی، پیش‌بینی و ارزیابی جریان‌های نقد احتمالی، تأمین مالی احتیاطی جهت جبران کسری‌های نقدینگی است.

در این راستا، کارگروه مدیریت نقدینگی با محوریت اداره کل خزانه‌داری بانک و عضویت واحدهای مرتبط با نقدینگی تشکیل شده است. این کارگروه با استفاده از بررسی روزانه عوامل مؤثر بر نقدینگی، اقدام به اتخاذ تدابیر مناسب در راستای مدیریت بهینه نقدینگی می‌کند.

واحد مدیریت ریسک بازار و نقدینگی:

به منظور شناسایی، اندازه‌گیری و کنترل ریسک نقدینگی در چارچوب حدود مصوب هیأت‌مدیره و جهت تسهیل نظارت مؤثر بر ریسک نقدینگی، با تصویب هیأت‌مدیره بانک، گروه کارشناسی مدیریت ریسک بازار و نقدینگی به عنوان زیرمجموعه‌ای از اداره کل مدیریت ریسک و تطبیق فعالیت می‌نماید.

روش سنجش ریسک نقدینگی:

بر اساس استانداردهای تعریف شده در مستندات بازل، بانک‌ها می‌توانند از طریق روش‌های مدیریت حدود و شکاف نقدینگی اقدام به سنجش ریسک نقدینگی ‌نمایند. در بانک صادرات ایران، مقدمات پیاده‌سازی سیستم مدیریت ریسک نقدینگی فراهم گردیده است. 

ساز و کارهای کنترل و پایش ریسک نقدینگی:

به منظور کنترل و پایش ریسک نقدینگی در بانک صادرات ایران، اقداماتی به شرح ذیل صورت پذیرفته است:

توجه به وضعیت مازاد و کسری نقدینگی بانک در پایش روزانه جهت اعطای تسهیلات در بازار بین بانکی یا اخذ تسهیلات از بازار بین بانکی؛ توجه به سررسید بدهی‌ها و تعهدات از جمله اوراق گواهی سپرده و اوراق مشارکت و برآورد میزان خروجی‌ها جهت تأمین نقدینگی؛ پایش نرخ‌های سود شبکه بانکی و لحاظ بررسی تأثیر تصمیم‌های سایر بانک‌ها در تصمیم‌های کمیته مدیریت ریسک نقدینگی (مدیریت دارایی و بدهی)؛ توجه به ایجاد سپر نقدینگی و کنترل روزانه آن در راستای استفاده بهینه از منابع بانک.

انجام آزمون بحران به منظور تعیین سپر نقدینگی جهت مدیریت نقدینگی و پایش دارایی‌ها و بدهی‌ها به صورت مستمر توسط کمیته‌ مدیریت ریسک نقدینگی (مدیریت دارایی و بدهی) با هدف بررسی و اتخاذ راهکار در جهت افزایش سودآوری و کنترل و کاهش ریسک‌های نقدینگی پیش روی بانک.

ریسک بازار

روش سنجش ریسک بازار:

در خصوص سنجش ریسک بازار، استاندارد یا دستورالعملی از سوی بانک مرکزی ج. ا. ا، ابلاغ نشده است، ولی مطابق مستندات بازل، ریسک بازار را می‌توان با استفاده از روش استاندارد یا روش پیشرفته (شامل ارزش در معرض خطر) اندازه‌گیری کرد. برای اندازه‌گیری ریسک نرخ بهره در ترازنامه که یکی از مؤلفه‌های ریسک بازار در دفاتر بانکی می‌باشد از روش شکاف دارایی‌ها و بدهی‌های حساس به نرخ بهره استفاده می‌شود.

در حال حاضر ریسک بازار مرتبط با دفاتر تجاری اندازه‌گیری نمی‌شود، ولی با توجه به انعقاد قرارداد سیستم مدیریت ریسک نقدینگی که یکی از گزارشات آن شکاف مبتنی بر دارایی‌ها و بدهی‌های حساس به نرخ (در بخش ریالی و ارزی) می‌باشد امکان اندازه‌گیری ریسک نرخ بهره فراهم می‌شود.

در حال حاضر در بانک صادرات ایران سرمایه مورد نیاز برای پوشش ریسک بازار به روش ارزش در معرض خطر محاسبه می‌شود. هم‌چنین پایش وضعیت باز ارزی به منظور مدیریت ریسک نرخ ارز، صورت می‌پذیرد.

ریسک عملیاتی

واحدهای اجرایی مدیریت ریسک عملیاتی در بانک صادارت ایران عبارتند از:

کمیته مدیریت ریسک عملیاتی بانک

کمیته مدیریت ریسک عملیاتی استان‌ها/ مناطق و شعبه مستقل مرکزی

اداره کل مدیریت ریسک و تطبیق

گروه کارشناسی مدیریت ریسک عملیاتی

تدابیر پیش‌گیرانه از وقوع خطاهای عمدی و سهوی انسانی:

 به منظور پیش‌گیری از وقوع خطاهای انسانی اقدامات زیر در بانک صادرات ایران صورت گرفته است:

در راستای ارتقای نظام کنترل های داخلی، بخش اعظمی از کنترل‌های داخلی به صورت سیستمی صورت می‌پذیرد.

کارگروه کنترل‌های داخلی و آسیب‌شناسی فرآیندها به صورت مستمر تشکیل جلسه داده و به بررسی راهکارهای کاهش خطاهای انسانی و تقویت نظام کنترل های داخلی می پردازد.

در مواردی که امکان کنترل سیستمی وجود ندارد، گزارش‌های کنترلی تولید و توسط واحدهای ذیربط به طور مستمر مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرند.

بازرسی‌های حضوری از شعب به صورت مستمر توسط مسئولین حوزه‌ها و گروه بازرسین استان‌ها و مناطق تهران صورت می‌پذیرد.

تلاش می‌شود تا از طریق برگزاری آزمون‌های شایسته سالاری، افراد دارای صلاحیت و دانش کافی برای فعالیت‌های بانک انتخاب شوند.

برنامه‌ریزی سیاست‌های تشویقی (پاداش)، بر اساس میزان بازدهی و صحت عملیات کارکنان صورت می‌گیرد.

همچنین گروه مدیریت ریسک عملیاتی در راستای به حداقل رسانیدن خطاهای انسانی (عمدی یا سهوی) اقدامات زیر را انجام داده است:

اعمال کنترل‌های سیستمی بر فعالیت کاربران در شعب.

اعمال کنترل‌های لازم در خصوص پیاده‌سازی سامانه احراز هویت بیومتریک.

اعمال کنترل‌های داخلی بر افتتاح و فعالیت حساب‌های جاری.

اعمال کنترل‌های داخلی بر سامانه چکاوک.

تمهیدات مقابله با بحران:

در راستای مقابله با حوادث غیر مترقبه و مدیریت بانک در شرایط بحران، کمیته پدافند غیر عامل در مورخ ۲۰‌/۰۸‌/۱۳۹۱ تشکیل شده و تا کنون جلسات متعددی را برگزار نموده است. همچنین در تاریخ ۲۶‌/۰۹‌/۱۳۹۳ کارگروه‌های زیر به منظور مدیریت بانک در شرایط بحران تشکیل شده است.

کارگروه مالی، کارگروه خدمات و پشتیبانی، کارگروه اطلاع‌رسانی، ‌ کارگروه پیش‌گیری

روش سنجش ریسک عملیاتی:

بانک صادرات ایران بر اساس ساختار و پیچیدگی فعالیت‌های خود از روش شاخص پایه به منظور سنجش ریسک عملیاتی استفاده میکند.

سازوکارهای کنترل و پایش ریسک عملیاتی:

در این راستا گروه کارشناسی مدیریت ریسک عملیاتی اقدامات زیر را انجام داده است:

راه‌اندازی سامانه مدیریت ریسک عملیاتی: این سامانه قابلیت انتشار پرسش‌نامه در ابعاد مختلف و با امکان گزارش‌گیری‌های متفاوت دارد. هم‌چنین نرم‌افزاری جهت جمع‌آوری اطلاعات رویدادهای بالقوه و بالفعل زیان‌آور بانک نیز در این سامانه تعبیه شده است.

ایجاد و تشکیل کمیته‌ مدیریت ریسک عملیاتی به عنوان یکی از زیر شاخه‌های کمیته عالی مدیریت ریسک با هدف بررسی و اتخاذ راهکار در جهت کنترل و کاهش ریسک‌های عملیاتی پیش روی بانک.

ایجاد و تشکیل کمیته‌های مدیریت ریسک عملیاتی و کنترل‌های داخلی در استان‌ها و مناطق تهران به منظور شناسایی موارد مرتبط با ریسک‌های عملیاتی استان‌ها و مناطق تهران و گزارش به کمیته مدیریت ریسک عملیاتی بانک.

بازبینی مستمر آیین‌نامه کمیته‌ها بر اساس شرایط روز بانک.

بررسی مستمر بخش‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و اطلاعیه‌های بانک از منظر ریسک عملیاتی.

پی‌گیری سیستمی نمودن هر چه بیشتر کنترل‌های داخلی بانک.

پیاده سازی استانداردهای مبارزه با پولشویی:

استانداردهای بینالمللی مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم (توصیههای چهلگانه گروه ویژه اقدام مالی FATF)

شناسایی کافی مشتری از سوی بانکها (از انتشارات کمیته نظارت بر بانکداری بال مستقر در بانک تسویه بینالمللی)

راهنمای کلی افتتاح حساب و تعیین هویت مشتری (پیوست سند شناسایی مشتری از سوی بانکها از انتشارات کمیته نظارت بر بانکداری بال مستقر در بانک تسویه بین المللی)

نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر: